DE TWEEDE HELFT - beeldende kunst na 1945

Terug naar het overzicht

1998 - SUN, Nijmegen 1998, (zesde druk, Boom/SUN, Amsterdam 2010)

In De tweede helft vertelt Ad de Visser met veel schwung het verhaal van de beeldende kunst van de laatste vijftig jaar: de tweede helft van de twintigste eeuw. Zonder de spreekwoordelijke complexiteit van de materie uit de weg te gaan slaagt hij erin de baaierd van stromingen en individuele kunstenaars overzichtelijk te expliciteren en weet hij (beducht voor kunsthistorische clichés, niet afkerig van persoonlijke voorkeur en kritisch commentaar) zijn verhaal levendig te houden. In vier hoofdstukken (elk voorafgegaan door een tijdsbeeld waarin samenleving en cultuur kort worden gekarakteriseerd) presenteert hij de kunst van na 1945 aan de hand van de vier naoorlogse generaties en hun specifieke ambities en preoccupaties: de deugdzame jaren veertig en vijftig, de provocerende jaren zestig, de 'therapeutische' jaren zeventig en tot slot de vrijblijvende, maar verleidelijke jaren tachtig en negentig.

De tweede helft is een verfrissende handleiding voor iedere kunstliefhebber en een gedegen studieboek waarnaar het kunstonderwijs lang heeft uitgezien.

 

INHOUDSOPGAVE

Bij wijze van inleiding - We'll meet again

I - De jaren veertig en vijftig - The age of Anxiety

  1. EUROPA: TRADITIE
    1. École de Paris
    2. Beeldhouwkunst in de traditie & Bacon
  2. AMERIKA: ABSTRACT EXPRESSIONISME
    1. Action Painting
    2. Colorfield Painting
  3. Terug naar Europa: UN ART AUTRE
    1. L'Art Informel
    2. Materie-schilderkunst
    3. Cobra

II - De jaren zestig - Those were the days

  1. FIGURATIE IN DE SCHILDERKUNST
    1. Pre-pop
    2. Pop Art in Amerika
    3. Britse Pop Art
    4. Franse Pop: Nouveau Réalisme
    5. Pop-international

De Tweede Helft

  1. ABSTRACTIE IN DE SCHILDERKunst
    1. Amerika: Post-Painterly Abstraction
    2. Post-Painterly in Nederland
  2. ABSTRACTIE IN DE BEELDHOUWKUNST
    1. Pre-Minimal
    2. Minimal Art in Amerika
    3. Minimal Art in Nederland
  3. 0: NUL, ZERO, AZIMUTH
    1. Nederland: Nul
    2. Duitsland: Zero
    3. Italië: Manzoni
  4. NIEUWE TENDENZEN
    1. Op Art
    2. Kinetic
    3. Lichtkunst
  5. MULTI-MEDIA
    1. Assemblage
    2. Environment
    3. Happening

III. De jaren zeventig - When attitudes became form

  1. ‘FILOSOFIE’
    1. Concept Art
    2. Min of meer conceptueel
    3. Objecten & installaties
  2. ‘SOCIOLOGIE
    1. Beuys en ‘omgeving’
    2. Performance & Body Art
    3. Televisie & video
    4. Fotografie
    5. Theater
    6. Muziek & film
  3. ‘ECOLOGIE‘
    1. Land Art
    2. Arte Povera
  4. 'MÉTIER'
    1. Hyperrealisme
    2. Fundamenteel
    3. Neo-Expressionisme

IV. De jaren tachtig en negentig - Postmodernisme

  1. HET NIEUWE SCHILDEREN
    1. Duitsland: Neue Wilden
    2. Italië: Transavanguardia
    3. Frankrijk: Figuration Libre
    4. Amerika: New Image Painting
    5. Graffiti
    6. Nederland: Hollandse Nieuwen
    7. Het Nieuwe Realisme
    8. De Nieuwe Abstractie
    9. Half figuratief - half abstract
  2. HET NIEUWE BEELDHOUWEN
    1. Engeland: New British Sculpture
    2. De Latijnse School
  3. HYPER-CONCEPT
    1. Taal
    2. Foto, film, video & computer
    3. Virtual Reality
  4. HET WARE POSTMODERNE
    1. Kitsch & Camp
    2. Architectuur & Design
    3. Neo-stijlen
    4. Appropriation & Commodity Art
    5. Simulation
    6. Feminist Art
    7. Senioren
    8. Outsider-kunst
    9. Tentoonstellingskunst
    10. Curatoren-kunst

Slot

 

Genomi­neerd (shortlist) voor de EU­REKA-PRIJS, NWO 1999

 

Persstemmen:

Je moet over een stalen gezicht beschikken, als je tot het einde toe serieus wilt blijven uitleggen wat kunstenaars vanaf 1945 allemaal hebben uitgespookt. En je moet ook een grote nieuwsgierigheid hebben, want je redt het niet zonder een notie van Plato's filosofie en inzichten in Nietzsches 'vrolijke wetenschap' en in de theorieën van het 'postmodernisme' (...). Het bijzondere aan De tweede helft van Ad de Visser is dat hij al die dingen niet alleen gevolgd heeft, maar die ook kort, zakelijk en begrijpelijk heeft opgeschreven. ...een prettig leesboek, want in tegenstelling tot veel schrijvers over beeldende kunst geeft Ad de Visser heldere informatie op een vlotte manier. NRC-Handelsblad

Door het encyclopedische bereik en het vlotte taalgebruik is De tweede helft een ideale handleiding bij de nieuwe lesprogramma's die nu worden voorbereid door het kunstonderwijs op de middelbare scholen. De functie als studieboek en vertrekpunt voor verdere discussie kan De tweede helft vooral vervullen op kunstacademies omdat de schrijver steeds een relatie zoekt tussen de kunstwerken en de ambities van de makers. Het Financiële Dagblad

Ad de Visser is (...) een kei in kunstexegese. Niemand schrijft zo helder en ontdaan van jargon over kunst als hij. ...een erg vlot boek. Het houdt het midden tussen prettige lectuur, een studieboek en een naslagwerk. Standaard der Letteren (België)

Er is bepaald geen gebrek aan overzichten van de beeldende kunst van deze eeuw... Ook in Nederland hebben de kunsthistorici zich niet onbetuigd gelaten, zij het dat niemand in zijn eentje aan de monsterklus begon... Dat is al één reden om de loftrompet te steken over Ad de Visser... Vrij Nederland

Mede omdat De Visser geen subjectief boek heeft willen schrijven en zich zoveel als mogelijk opstelt als een objectief historicus zou zijn boek wel eens een standaardwerk voor het onderwijs kunnen worden. Brabants/Eindhovens Dagblad

Uitstapjes makend naar de sociologie, de filosofie, de literatuur en andere kunstvormen schetst Ad de Visser bij elk decennium een treffend beeld van een generatie, waardoor de kunst die zij produceert begrijpelijker wordt. Bovendien kent hij zijn klassieken, zodat hij hedendaagse kunstverschijnselen historische wortels kan geven. ...hij is in staat om in enkele zinnen een oeuvre raak te typeren. Meesterlijk verheldert hij de 'kritische onderzoeksjournalistiek' van Hans Haacke of het sjamanisme van Joseph Beuys. Veel lof (...) voor dit monnikenwerk dat een bruikbaar naslagwerk heeft opgeleverd. Elsevier

...een van de betere handleidingen, met een verfrissende kijk op kunst. Goed bruikbaar in het onderwijs (...). Gelukkig niet vervuild door ontoegankelijk taalgebruik en met een open en stijlvolle lay-out. Kunstbeeld

De auteur is een begenadigd kunstcriticus die zijn grote kennis op een trefzekere, levendige en voor iedereen begrijpelijke manier aan de man weet te brengen. Het Laatste Nieuws (België)

Geen eenvoudige taak: de westerse beeldende kunst van 1945 tot nu te beschrijven in de context van de veranderende samenleving en filosofie, voor een Nederlands algemeen publiek. De auteur slaat zich daar schijnbaar moeiteloos doorheen. Een compliment! (…) Als studieboek voor kunstenaars en iedereen die met kunst te maken heeft, is hier wel een moeilijk te vervangen en zeer leesbaar overzicht geboden, door de vele kleurplaatjes, de trefwoorden, de inleidingen en de bibliografie bovendien heel toegankelijk gemaakt. Nederlandse Bibliotheek Dienst (Biblion)

ISBN: 9789061686149
Paperback
Rijk geïllustreerd, in kleur
17 x 22 cm
432 blz.
€ 46,50

Bestellen:

www.uitgeverijboom.nl/boeken/kunst/de_tweede_helft_9789061686149
www.bol.com/nl/p/de-tweede-helft/666826437